خوش آمدید
هرچند از آشنایی ایرانیان با علوم و فنون غرب، و شاید با فرهنگ آن، بیش از یکصدوپنجاه سال میگذرد، شمار کارهایی که بهطور جدّی راه را بر این آشنایی میگشاید، شاید هم امروز اندک و بسیار اندک باشد. و هرچند این بیرغبتی ایرانیان به شناخت آن فرهنگ ریشههایی بسیار تنومند در فرهنگ ایرانی داشته باشد، مشاهدۀ ما از برتری علوم و فنون غربی در میدانهای رزم در همان سالها هم، نتوانست این پرسش اصولی دربارۀ چگونگی دستیابی مغربزمین به دانشهای نو را در ما برانگیزد. و اگر از زمان دکارت تاکنون هم بیش از سهسده میگذرد، هنوزهم نزد ما، کاری که بهدرستی افکار او را به ما بشناساند، وجود ندارد. و اگر از فیلسوفان بهمعنای اخصّ هم چشمپوشی کنیم، این وضع دربارۀ منابع علمی اصیل، و یا شرحهایی که دانشمندان مغربزمین بر کارهای تخصصّی خود مینویسند، تا بیشتر جنبههای معرفتشناختی آنها را روشن کنند، و فهم از آنها را بر همگان آسانتر، بسیار بدتر است. اگر از چندکار درست، که برخی به سبب دلبستگی شخصی انجام دادهاند، صرفنظر کنیم، آنچه میماند چیزی جز اخباری پراکنده دربارۀ اینگونه کارها نیست، که ما ذیل «در تاریخ و فلسفۀ علم» به آنها مینگریم. بههمین سبب ما هم بر آن شدیم تا این وبگاه را چنین تعریف کنیم:
هدف وبگاه ما «در تاریخ و فلسفۀ علم» این است که خوانندۀ خود را با آن چیزی آشنا کنیم که:
• اندیشمندان بزرگ جریانهای علمی بهطور عموم، نتیجهای از پژوهشهای خود میدانند که همگان میتوانند آنها را فهم کنند؛ • پیرامون پرسشهای بنیادین انسان است، که در ادیان توحیدی، و علم پیشینه دارد؛
• فهم آن بر خوانندهای که با مقدّمات علوم آشناست، آسان باشد. • گردآوری نوشتههایی از دیگر رشتههای علمی، یعنی منابع بیشتر و گوناگون را بهشیوهای ممکن میکند؛ • از وابستگی «وبگاه» به یک تن میکاهد، و به پیشبرد کار، امروز یا فردا، بهخودیخود میانجامد؛ • و سرانجام وبگاه را فردا هم زنده نگاه میدارد. |
و بر خوانندگان ما هم آشکار است که ما از همان آغاز، انتشار «برخطّ» را برگزیدیم، تا همهکس، در همهجا، همواره بدانها – چه در زبان اصلی و چه در فارسی – دسترسی داشته باشد، هرچند به «طبع» بعدی آنها هم، با حفظ حقوق پدیدآورندگان، میاندیشیم.
امید ما این است که این کار بیآنکه هدف اصلی خود را از یاد برد:
• به فهم بهتر از نظر دیگران بینجامد؛
• به پیشبرد فکر علمی ما کمک کند، تا هم از خطر سطحینگری – که پیشینۀ بسیار نزد ما دارد – در رویارویی با فرهنگ و تمدّن غرب، که اکنون بر علم استوار است، در امان بمانیم، و هم باتکیه بر آنچه عناصر بنیادین فرهنگ ایرانی است، – هم بومی و هم آنهایی که بر پویایی دینی استوار است – به شکوفایی بیشتر آن کمک کنیم.
از خداوند بزرگ کامیابی در این راه را، برای خود، خوانندگان خود، و نویسندگان این «وبگاه» آرزومندیم؛ و درورد بر آن که راه راست را پیروی کند!